Na przestrzeni dziejów Grądowy Młyn odgrywał istotną rolę zarówno dla
majątku w Wysokiej, jak również całej okolicy. Przed 1945 r. w skład
kompleksu młyńskiego w Grądowym Młynie wchodziła grobla z systemem upustów i kanałów wybudowanych w przeciągu XV-XIX w., w tym
także staw młyński z kanałem przelewowym oraz budynek mieszkalny w konstrukcji
ryglowej z początku XIX w. W 1847 r. z powodu erupcji wody ze studni
artezyjskiej rozebrano większą część zabudowań młyna. Wkrótce postawiono jednak nowe obiekty i zabezpieczono je nową groblą.
W 1908 r. oraz ok. 1920 r. młyn został
zmodernizowany przez G. Skirla, co pozwoliło przerabiać w nim do 30 ton zboża
dziennie. Do napędu urządzeń młyńskich wykorzystywano wodę, parę oraz dużej
mocy silnik Diesla. W czasie ostatniej wojny młyn podłączono do ogólnej sieci elektrycznej i zamontowano nowy silnik o mocy 150 KM. W
dyspozycji młyna była ciężarówka i wóz konny,
wykorzystywane jako środki transportowe. Zatrudniano dziesięć osób, w tym zarządca młyna - Paul Frase, księgowy, kowal, kierowca ciężarówki, wagowy i 5 innych robotników). W młynie
funkcjonował sklep socjalny, w którym sprzedawano
towary spożywcze codziennej konsumpcji, dzielone dla potrzebujących zwłaszcza
przed świętami Bożego Narodzenia. W kompleksie młyńskim dominował duży komin
oraz siłownia wodna skąd prąd przesyłano podziemnym kablem między innymi do
Wysokiej i Dymnika. Z uwagi na swe położenie i niepowtarzalność znajdujących
się tu obiektów i urządzeń, młyn był celem licznych
wycieczek szkoleniowych i turystycznych. W dniu 22.01.1945 r. został zajęty
przez sowieckich spadochroniarzy. Po wojnie młyn przywrócono do użyteczności i był on wykorzystywany jeszcze w latach
siedemdziesiątych. Następnie został sprzedany prywatnej osobie z Dzierzgonia.
Zabudowania młyńskie zostały wkrótce rozebrane,
zdewastowane, wycięto nawet kilka okazałych, kilkusetletnich dębów. Dzisiaj w Grądowym Młynie można oglądać tylko mury główne budynku administracyjno-gospodarczego, na którego szczycie zachowały się resztki dawnego napisu "Grundmühle 1908".
Rok 2010:
Rok 2015:
Archiwalia:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz